Piyasada pek çok farklı marka ve model mikrofon mevcut. Özellikle yeni başlayanlar için karar vermek gerçekten zor. Bu yazıda doğru mikrofon seçimi konusunda sizlere yardımcı olmaya çalışacağım. Marka ve model tavsiyesinde bulunurken ülkemizde ulaşılabilir ve yeni başlayanlar için uygun fiyat aralığında olmasını gözettim, bunu da belirtmekte fayda var.

Eğer sadece bir adet mikrofona sahip olacaksanız geniş diyaframlı bir kondenser almanızı öneririm. Rode, MXL, Samson gibi markaların oldukça uygun fiyatlı modelleri  mevcut. Rode NT1 ülkemizin en çok satılan geniş diyaframlı kondenseri olabilir. Bu tür bir mikrofonla vokal veya dublaj kayıtları yani her türlü insan sesini gayet güzel bir şekilde kaydedebilirsiniz. Stüdyoda insan sesini kaydetmenin en iyi yolu geniş diyaframlı kondenser kullanmaktır. Canlı performansta ise dinamik mikrofon kullanılır. Elinizdeki bu mikrofonla akustik gitardan, perküsyona, piyanodan bağlamaya her türlü akustik enstrumanı rahatça kaydedebilirsiniz. Elektro ve bas gitar amplifikatörlerini tek başına bir kondenserla kaydetmek pek yaygın bir uygulama olmasa da hapse girmezsiniz, elde ettiğiniz kayıt ‘kullanılabilir’ durumda olacaktır. Her türlü kayıt sırasında mikrofon yerleşimini hassas bir şekilde yapmalı ve kayıda giden sinyal seviyesini dikkatli ayarlamalısınız.

Stüdyonuza ikinci bir mikrofon ekleme şansınız olacaksa tercihiniz kardiyoid özelliğe sahip bir dinamik mikrofondan yana olmalı. (Bu arada ek bilgi olarak belirtelim: Dinamiklerin büyük çoğunluğu zaten kardiyoidtir.) Özellikle Shure SM57 elektrik gitar amplileri mikrofonlamada endüstri standardı olmuştur, ister temiz isterse distortion’lu olsun fazla uğraştırmadan çok iyi sonuçlar alabilirsiniz. Sennheiser MD421 de ayni amaçla kullanabileceğiniz ve çoktan efsane olmuş bir mikrofon. Elektrik gitar kayıtlarında kardiyoid dinamiğin yanında geniş diyaframlı kondenserı birlikte kullanarak aynı anda iki kanal kayıt almak profesyonel stüdyo kayıtlarında çok sık başvurulan bir yöntemdir. Siz de elinizdeki kondenserı bu amaçla kullanabilirsiniz. Dinamik mikrofon tiz frekans içeriği çok fazla olmayan conga, bongo, trampet, tom tomlar ve benzeri vurmalı çalgılar için de en iyi seçenektir.

Hala almaya devam edecekseniz sıradaki tercihiniz küçük diyaframlı bir kondenser’dan yana olmalı. Akustik gitar, bağlama, keman gibi telli çalgıları geniş diyaframlı kondenser’la kaydedebilirsiniz demiştim ama tiz frekansları kayıda daha iyi aktarabildiği için küçük diyaframlı kondenser ile daha iyi sonuçlar alırsınız. Hatta imkanınız varsa küçük diyaframlı kondenser’ı bir adet değil eşlenmiş çift olarak alırsanız ‘aralıklı çift’ ya da ‘X-Y’ mikrofonlama tekniklerini kullanarak muazzam sonuçlar alabilirsiniz. Küçük diyaframlı kondenser’lar; ziller ya da shaker gibi tiz frekans içeriği yoğun olan diğer perküsyonlar için ya da davul kayıtlarında tepe mikrofonu olarak da kullanılmaktadır. Rode NT5, MXL 603, AKG C451, Neumann KM184 en popüler küçük diyaframlı kondenserlar arasındadır.

Dördüncü mikrofonu da almayı düşünüyorsanız bu işe kendinizi iyice kaptırdınız demektir. Yanlız değilsiniz! Tüm mikrofonlar aynı değildir. Bir mikrofon bir solistte çok iyi sonuç verirken bir diğerinde tam bir hayal kırıklığı olabilir. Profesyonel ses stüdyolarında pek çok mikrofonun arasından deneme yapılır ve sese en uygun mikrofon seçilerek en iyi sonuç elde edilir. Üst armonikleri daha iyi kaydedebilmeleri ve ‘ilkgeçen cevabı’nın (transient response) da iyi olması sebebiyle lambalı geniş diyaframlı kondenser bir mikrofonu, ikinci bir seçenek olarak kolleksiyonunuza dahil edebilirsiniz. Ya da omni directional, kardiyoid ve figure of 8 gibi farklı yönsellik seçeneklerini aynı cihazda birleştiren mikrofonlar kayıtlarda daha geniş tonal seçenekler sunuyor. Mesela bu seviyeye geldiğinizde Rode NT1-A’nızı NT2-A’ya terfi ettirebilirsiniz. Sennheiser MK4 ve Neumann TLM102 hatta yeni çıkan TLM107 orta-üst seviye geniş diyaframlı kondenser’lar arasında sayılabilir.

Bas frekans içeriğini daha iyi kaydeden özel mikrofonlar mevcut. Elektrik bas amplisi, bas davul, kontrabas, çello gibi enstrumanlarla çalışırken çok yüksek sinyal seviyelerinde bile sesi bozulmaya uğramadan kaydebilen AKG D112, Shure Beta52A, Sennheiser e 902 gibi bas mikrofonları da ileriki aşamalarda elinizin altında bulunması gereken mikrofonlardan.

Başka bir yazıda tekrar görüşmek üzere.

Bora USLUSOY