Mart 2009’da Volume Dergisi’nde yayınlanmıştır.

Geçen ayki yazımda 12 ölçü blues akor yürüyüşü üzerine minör ve majör pentatonikleri blues dizisiyle de karıştırarak çalmaktan bahsetmiştik. Bu ay da yine ileri seviye blues solo tekniğine devam edelim istiyorum.

Arpejlerin solo tekniği açısından önemi çok büyük. Bu durum sadece gitar için değil tüm melodik enstrumanlar için geçerli. Ancak özellikle genç müzisyenler tarafından arpejlere gereken ilginin gösterilmediğini gözlemliyorum. Bana göre iyi bir solist olmak isteyen herkes 12 tonda 3 sesli ve 4 sesli arpejleri en az 2-3 pozisyondan çalabilmeli.

Şekil 1‘de A Blues akor yürüşü üzerine kullanabileceğiniz A7 arpejini gösteriyorum. V. pozisyonda 1, 3, 5 ve b7 derecelerin yer aldığı bu dominant 7’li arpeji başka tonlarda çalmak için diğer pozisyonlara kaydırarak istediğiniz arpeji elde edebilirsiniz. (Ah, şu gitarın kolayca transpoze edebilme özelliği olmasaydı halimiz niceydi!)

Şekil 1

Yeni bir arpej ya da dizi öğrendiğinizde stilinize entegre edebilmek için yeni materyal üzerinde amaçsızca inip çıkmak yerine müzikal cümleler kurmaya çalışınız. Dizi ya da arpejin derecelerini çalarken zamanlamaları manipüle edebilirsiniz. Sekizlik notaların ardından onaltılıklar çalın, aralara suslar yerleştirip kök sese ya da diğer akor derecelerine çözün. En önemlisi arpejleri dizilerle karıştırarak çalmaya çalışın.

Şekil 2‘deki cümle; çıkıcı A7 arpejinin ardından inici A minör pentatonik dizisi ile devam ediyor. Üçlemelere, sekizlik suslara dikkat edin. Cümleyi düz sekizliklerle değil shuffle duygusu ile çalmayı unutmayın. İfade gücünü arttırmak, phrasing’i güçlendirmek adına hammer on, pull off ve vibrato gibi artikülasyonlar da ekledim. Yine geçen ay bahsetmiştik, blues’da minör ve majör üçlünün çarpıştırılması (!) zaman zaman kullanılan bir teknik. A7 arpejindeki C# ile birlikte A minör pentatonik dizisindeki C naturel seslerinin birlikte cesurca kullanıldığına dikkatinizi çekerim.

Şekil 2

Son olarak Şekil 3‘te A7 akoru üzerine kullanabileceğiniz bir başka arpej olan C#m7b5 arpejini veriyorum. D majör tonunun V. derecesinde yer alan A’nın üçlüsü olan C# sesini kök ses alarak çalabileceğimiz diyatonik arpej C#m7b5 olacaktır. Benim Şekil 2’de yaptığım gibi siz de C#m7b5 arpejini A minör pentatonik ve A Blues dizileriyle karıştırarak kendi cümlelerinizi kurmaya çalışınız.

Şekil 3

Arpejlerde genellikle her telde tek nota çalınarak ilerlendiği için alternate picking yerine sweep picking ya da economy picking kullanılabilir. Şekil 3’te yer alan penalama işaretleri economy picking prensibine işaret etmektedir. Bu kalıbı sağ ve sol tekniği açısından egzersiz gibi düşünüp metronomla çalışablirsiniz. Aynı şeyi A7 arpeji için de yapabilirsiniz. İsteyen alternate çalmaya devam edebilir. 

Başarılar.

Bora USLUSOY